‘Het schoot echt niet op. Ik deed alvast tandpasta op zijn tandenborstel. Hij is zes, hij moet op tijd in bed liggen!’ Gijs is twee maanden geleden bij mij in coaching gekomen met de vraag ‘Hoe zorg ik ervoor dat anderen hun verantwoordelijkheid pakken. Er komt zoveel op mij aan’.
‘Gijs hoe reageerde je zoon toen je dat gisterenavond deed?’
‘Je kent het. Tegenstribbelen, geen zin, gezeur. Volledig in de contramine. Eind van het liedje was dat ik zijn tanden voor hem stond te poetsen. Werd het tenminste gedaan. En goed gedaan.’ Gijs is afdelingshoofd binnen een internationale IT-organisatie.
Hij kijkt me verbaasd aan
‘Hoeveel tandpasta momenten kom jij op je werk tegen?’ vraag ik. Gijs kijkt mij met opgetrokken wenkbrauwen verbaasd aan. Ik blijf stil en blijf hem vragend aankijken. Er verschijnt op een gegeven moment een glimlach op zijn gezicht en ook een groot vraagteken boven zijn hoofd. Ik denk: wat een prachtig voorbeeld! Hier kunnen we de parallel trekken met zijn coachvraag: Hoe zorg ik ervoor dat anderen hun verantwoordelijkheid nemen? Wist zijn zoon wat hij moest doen om aan de verwachtingen van zijn vader te voldoen? Wanneer was het goed? En vanwaar die haast? Hoe kon zijn zoon zijn eigen verantwoordelijkheid nemen? Allemaal vragen die ik zou willen stellen maar ik gooi het over een andere boeg.
‘Los jij zaken voor je medewerkers op als het niet gaat zoals jij het wil?’
‘Even terug naar wat ik bedoel te vragen met tandpasta momenten. Los jij zaken voor je medewerkers op als het niet gaat zoals jij het wil?’. ‘Jazeker. Anders gebeurt het niet. Dat is nou precies wat ik bedoel met dat anderen niet altijd hun verantwoordelijkheid nemen.’
Tandpasta momenten op het werk
Aan de hand van een recente casus – een projectopdracht – maken we de slag naar de werkpraktijk van Gijs en gaan we aan de slag met de volgende vragen:
- Doel & resultaat: Hoe maak jij duidelijk waar het project over gaat. Waarom het project uitgevoerd moet worden? Wat het resultaat van het project moet zijn?
- Taken & Rollen: Hoe verdeel je vervolgens de taken en rollen onder je medewerkers? Hebben je medewerkers een keuze hoe ze de taken en rollen kunnen verdelen? Eigen zeggenschap waardoor ze ook echt eigenaar kunnen worden en verantwoordelijkheid kunnen nemen?
- Verwachtingen check: Hoe check je of ze ieder voor zich hebben begrepen wat je verwacht? Laat je het hen voor zichzelf samenvatten in hun eigen woorden?
- Behoefte check: Check jij wat iedereen nodig heeft om verantwoordelijkheid voor hun aandeel te kunnen nemen?
- Energie: Whats in it for them? Zit er bijvoorbeeld leerrendement voor de medewerker in? Waardoor de medewerker ervaring op kan doen? Kennis kan verbreden? Waar je medewerker(s) energie van krijgen?
- Invloed: Ben je er duidelijk over wat er gebeurt als je medewerkers hun afspraken niet nakomen? Ga je het dan overnemen of zijn er nog andere mogelijkheden? Welke invloed kun je hier uitoefenen waarbij je de regie bij de medewerker laat?
De eerste reactie van Gijs was: ‘Als het tegenzit of als ik niet geleverd krijg waar ik op zit te wachten dan ga ik het zelf doen. Dan weet ik dat het gedaan wordt én dat het goed gedaan wordt.’
Als je blijft doen wat je altijd al deed, blijf je krijgen wat je altijd al kreeg. En dat is nou net niet waar Gijs voor in coaching kwam.
Mindset switch
In de vervolg coachgesprekken spreken we vooral over wat de eigen invloed en verantwoordelijkheid van Gijs is. Of het nou werk of privé is; in beide gevallen wil Gijs meer invloed en regie. Hoe kijkt hij naar zichzelf? En vandaaruit naar de ander? Is zijn glas half leeg of half vol? Het is zijn mindset waar hij zich meer bewust van kan worden. Kan hij bijvoorbeeld de mindset adopteren: fouten mogen gemaakt worden want daar kunnen we allemaal van leren? De ander kan het ook, ik heb vertrouwen en kan altijd nog bijsturen.
De mindset is 180 graden gedraaid. Hij geeft zijn medewerkers nu het vertrouwen. Hij maakt afspraken hoe hij geïnformeerd wil worden waardoor hij het overzicht houdt en in control blijft. Veel minder frustratie en daardoor minder energie lek.
Omdat zijn medewerkers veel meer zeggenschap hebben en daarmee invloed is de motivatie binnen het team enorm verbeterd. Iedereen krijgt energie van het feit dat resultaten behaald worden en dat ze daar allemaal een aandeel in hebben. Successen worden gevierd.
En Gijs? Hij haalt meer energie uit zijn werk. Is minder vaak gefrustreerd. Heeft veel meer ruimte om andere zaken op te pakken waardoor hij meer invloed uit kan oefenen en de dingen kan doen die hem energie opleveren. En …… hij is s’avonds op tijd thuis voor het eten en brengt in alle rust zijn zoon naar bed. Het tandenpoets ritueel is er een met gezelligheid geworden.
Iedere keer als Gijs haast dreigt te krijgen en de neiging heeft om iets over te nemen denkt hij weer ‘nee ik wil geen tandpasta moment meer’. Het is zijn gevleugelde uitspraak geworden. Thuis en op zijn werk.
Wil je meer lezen over hoe mindsets werken, dan is dit boek interessant om te lezen.
Wil je werken aan je persoonlijk leiderschap, volg dan het online of live programma en/of bestel het werkboek ‘Mijn persoonlijk leiderschap – GROEI|SNOEI|BLOEI®’.
Yolanda is mede eigenaar, auteur en coach van GROEI|SNOEI|BLOEI®. Nog meer van en over Yolanda lees je hier en op www.vandongenenco.nl